Tabela 2.20-7. Szczególne wskazania i przeciwwskazania do stosowania głównych grup leków przeciwnadciśnieniowych (wg wytycznych ESH i ESC 2013, zmodyfikowane)

Tabela 2.20-7. Szczególne wskazania i przeciwwskazania do stosowania głównych grup leków przeciwnadciśnieniowych
Grupa leków	Preferowane jako lek pierwszego wyboru	Preferowane jako lek drugiego wyboru	Przeciwwskazania
diuretyki tiazydowe / tiazydopodobne	przebyty udar mózgua, NT u osób w wieku podeszłym, NT u osób >80. rż.b, izolowane nadciśnienie skurczowe	NS, cukrzycaa	dna moczanowa, zespół metabolicznyc, IGFc, ciążac, hiponatremia <130 mmol/lc
antagoniści aldosteronu		ChNS (przebyty zawał serca), NS	PChN (eGFR <30 ml/min/1,73 m2), hiperkaliemia >5,0 mmol/l, ciąża
β‑blokery	NSd, ChNS, migotanie przedsionków utrwalone, tachyarytmie, tętniak aorty, jaskra	ciążae, zaburzenia potencjif	astma, blok AV II°/III°, POChPc, zespół metabolicznyc, IGFc, sportowcy i chorzy aktywni fizyczniec
dihydropirydynowe blokery kanału wapniowego	NT u osób w wieku podeszłym, izolowane nadciśnienie skurczowe, miażdżyca tętnic kończyn dolnych, astma, POChP	ChNSg, zespół metaboliczny, albuminuria/białkomoczh, cukrzyca, zaburzenia potencji, ciążai	tachyarytmiec, NSc
werapamil/diltiazem	migotanie przedsionków utrwalone	ChNSj, zespół metaboliczny, albuminuria/białkomocz, ciążak	blok AV II°/III°, NS, bradykardia <50/min, uporczywe zaparcie (werapamil)c
inhibitory konwertazy angiotensyny	przerost mięśnia lewej komory serca, NS, ChNSl, miażdżyca tętnic kończyn dolnych, liczne powikłania sercowo-naczyniowe i metabolicznem, zespół metaboliczny, cukrzycam, hiperurykemia, dna moczanowa, albuminuria/białkomocz, PChN cukrzycowa lub niecukrzycowa, niewydolność nerek, zaburzenia potencji	przebyty udar mózgu, NT u osób w podeszłym wieku, NT u osób >80. rż., izolowane nadciśnienie skurczowe	ciąża, obrzęk naczynioruchowy w wywiadach, hiperkaliemia >5,0 mmol/l, obustronne zwężenie tętnicy nerkowej, zwężenie tętnicy nerkowej jedynej nerki, zwężenie tętnicy nerki przeszczepionejs
blokery receptora angiotensynowego	przerost lewej komory serca, przebyty udar mózgu, zespół metaboliczny, cukrzyca, hiperurykemia, dna moczanowa, albuminuria/białkomocz, PChN cukrzycowa lub niecukrzycowa, niewydolność nerek, zaburzenia potencji, astma, POChP	NSn,o, ChNSn,p, liczne powikłania sercowo-naczyniowe i metabolicznen,r, NT u osób w podeszłym wieku, izolowane nadciśnienie skurczowe	ciąża, obrzęk naczynioruchowy w wywiadach, hiperkaliemia >5,0 mmol/l, obustronne zwężenie tętnicy nerkowej, zwężenie tętnicy nerkowej jedynej nerki, zwężenie tętnicy nerki przeszczepionejs
diuretyki pętlowe		NS, niewydolność nerek
a preferowany indapamid; b tylko indapamid; c przeciwwskazanie względne; d tylko karwedilol, bisoprolol, metoprolol XR/CR, nebiwolol; e preferowany labetalol, z innych β‑blokerów tylko metoprolol; f tylko nebiwolol; g w razie objawów dławicowych; h preferowana lerkanidypina; i tylko nifedypina (preferowana o przedłużonym uwalnianiu); j w razie nietolerancji β‑blokerów; k tylko werapamil; l preferowane peryndopryl, ramipryl i zofenopryl; m preferowane peryndopryl i ramipryl; n przy nietolerancji inhibitorów konwertazy angiotensyny; o preferowane walsartan i kandesartan; p preferowane telmisartan i walsartan; r telmisartan preferowany jako lek pierwszego wyboru; s nie wymieniono w wytycznych PTNT 2019 AV – przedsionkowo-komorowy, ChNS – choroba niedokrwienna serca, eGFR – oszacowana wielkość przesączania kłębuszkowego, IGF – nieprawidłowa tolerancja glukozy, NS – niewydolność serca, NT – nadciśnienie tętnicze, PChN – przewlekła choroba nerek, POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc na podstawie wytycznych PTNT 2019