Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych – cz. 2. Zalecenia ACIP - Wytyczne - Artykuły

Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych – cz. 2. Zalecenia amerykańskiego Komitetu Doradczego ds. Szczepień Ochronnych (ACIP)

06.09.2012

Na podstawie: General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP)

Andrew T. Kroger, Ciro V. Sumaya, Larry K. Pickering

Morbidity and Mortality Weekly Report, 2011; 60 (RR-02): 1–60

Zobacz także serwis: www.mp.pl/szczepienia

Zobacz również: Ogólne wytyczne dotyczące szczepień ochronnych – cz. 1. Zalecenia amerykańskiego Komitetu Doradczego ds. Szczepień Ochronnych (ACIP)

Opracowali: lek. Iwona Rywczak, dr med. Piotr Sawiec, dr med. Jacek Mrukowicz

Skróty: DTPa – szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (bezkomórkowa), dTpa – szczepionka zawierająca toksoid tężcowy, zmniejszoną dawkę toksoidu błoniczego i bezkomórkowe komponenty krztuśca (dla młodzieży i dorosłych), DTPw – szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (całokomórkowa), MMR – szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce, MMRV – szczepionka skojarzona przeciwko odrze, śwince, różyczce i ospie wietrznej, NOP – niepożądany odczyn poszczepienny

Przeciwwskazania oraz sytuacje wymagające zachowania szczególnej ostrożności

Definicje

Przeciwwskazanie – stan, w którym ze względu na ryzyko wystąpienia ciężkich niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP) należy zrezygnować ze szczepienia (dawniej tzw. przeciwwskazanie bezwzględne – przyp. red.).

Sytuacja wymagająca zachowania szczególnej ostrożności (dawniej tzw. przeciwwskazanie względne – przyp. red.) – stan, który wiąże się z ryzykiem wystąpienia ciężkiego NOP po szczepieniu (np. szczepienie przeciwko grypie osoby, u której wystąpił zespoł Guillaina i Barryégo w ciągu 6 tygodni po poprzedniej dawce szczepionki przeciwko grypie) lub istotnego upośledzenia odporności poszczepiennej (np. podanie szczepionki przeciwko odrze osobie, której niedawno przetoczono krew). W takich przypadkach zwiększa się ryzyko wystąpienia reakcji poszczepiennej cięższej niż można by się było tego spodziewać w innej sytuacji, jednak jest ono mniejsze niż w stanach będących przeciwwskazaniem do szczepienia, a korzyści ze szczepienia (zmniejszenie ryzyka ciężkich powikłań choroby zakaźnej) w wielu sytuacjach znacznie przewyższają ryzyko i konsekwencje NOP. Ustalono standardy przeprowadzania szczepień ochronnych u dzieci z uwzględnieniem rzeczywistych przeciwwskazań oraz sytuacji wymagających zachowania ostrożności. Poniżej przedstawiono zalecenia ogólne oraz dotyczące wybranych szczepień (szczegółowe informacje dla poszczególnych szczepionek – p. tab.).

Wybrane treści dla pacjenta

Biegunka wirusowa Na całym świecie ostre biegunki wywołane przez czynniki zakaźne, głównie wirusy i bakterie, rzadziej pierwotniaki, są po zakażeniach górnych dróg oddechowych najczęstszą chorobą ludzi w każdym wieku. Biegunki wirusowe występują ze zbliżoną częstością zarówno w krajach rozwijających się, jak i rozwiniętych, gdyż są znacznie bardziej zaraźliwe od biegunek bakteryjnych – do zakażenia wystarcza spożycie już 10–100 wirusów.
Choroba Leśniowskiego i Crohna Choroba Leśniowskiego i Crohna jest zapaleniem, które może dotyczyć każdego odcinka przewodu pokarmowego od jamy ustnej aż do odbytu. Jest chorobą przewlekłą przebiegająca z zaostrzeniami i remisją. Objawy zależą od tego, który odcinek przewodu pokarmowego jest zajęty, może występować osłabienie, ból brzucha, biegunka, gorączka, niedokrwistość, zmniejszenie masy ciała. Leczenie obejmuje modyfikację trybu życia, dietę, leczenie farmakologiczne i chirurgiczne.
Biegunki wywołane przez pałeczki Salmonella (salmonellozy) Wszystkie zakażenia pałeczkami Salmonella zaczynają się od ich spożycia z zanieczyszczonym pokarmem lub wodą. Do zakażenia potrzeba dużej liczby bakterii, dlatego zwiększona podatność na salmonellozy dotyczy osób o zmniejszonej kwasowości soku żołądkowego, z zaburzoną florą bakteryjną jelit po antybiotykach lub z uszkodzoną barierą jelitową.
Celiakia u dzieci Celiakia to choroba o podłożu immunologicznym, spowodowana glutenem, występująca u osób z predyspozycją genetyczną, charakteryzująca się obecnością zależnych od glutenu objawów klinicznych, przeciwciał swoistych dla celiakii, antygenów zgodności tkankowej HLA-DQ2 lub DQ8 oraz zanikiem kosmków błony śluzowej jelita cienkiego.
Hemochromatoza noworodkowa Hemochromatoza noworodkowa jest chorobą o bardzo gwałtownym przebiegu, w którym już w okresie płodowym dochodzi do magazynowania żelaza w wątrobie i innych narządach.
Zaburzenia lękowe u dzieci i młodzieży Zaburzenia lękowe mogą dotykać nawet do 20% dzieci i nastolatków. W okresie dzieciństwa i dojrzewania występują różne postacie zaburzeń lękowych.
Choroby pasożytnicze układu oddechowego Do zakażenia pasożytami może dojść w każdej grupie wiekowej. Dzieci, podobnie jak dorośli, są w większości przypadkowymi żywicielami pośrednimi w cyklach rozwojowych pasożytów. Objawy zależą od rodzaju zakażenia.
Alergia na leki u dzieci Co zrobić, jeśli nagle wystąpi u Twojego dziecka alergia na lek?
Szczepienie przeciwko meningokokom Meningokoki to bakterie, które powodują groźną inwazyjną chorobę meningokokową przebiegającą jako sepsa meningokokowa lub meningokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Do zakażenia dochodzi tylko w wyniku bardzo bliskiego kontaktu z chorym lub nosicielem.
Małopłytkowość w czasie ciąży Jednym z rodzajów małopłytkowości obserwowanych w okresie ciąży jest tzw. małopłytkowość ciążowa. Występuje ona nawet u 10% kobiet w ciąży, zwykle w III trymestrze. Małopłytkowość ciążowa najczęściej przebiega bezobjawowo, a postępowanie polega w większości przypadków na kontroli liczby płytek w czasie ciąży oraz po rozwiązaniu. Samoistny powrót liczby płytek do normy w czasie 2–12 tygodni od porodu potwierdza rozpoznanie